იურის კანტონი

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
სხვა მნიშვნელობებისთვის იხილეთ იურა (მრავალმნიშვნელოვანი).
კანტონი
იურა
République et Canton du Jura
დროშა გერბი

ქვეყანა შვეიცარიის დროშა შვეიცარია
ადმ. ცენტრი Delémont
შიდა დაყოფა Delémont District, Franches-Montagnes District და Porrentruy District
კოორდინატები 47°22′00″ ჩ. გ. 7°09′00″ ა. გ. / 47.36667° ჩ. გ. 7.15000° ა. გ. / 47.36667; 7.15000
დაარსდა 1 იანვარი, 1979
ფართობი 838,55 კმ²
ოფიციალური ენა ფრანგული ენა
სალაპარაკო ენები ფრანგული
მოსახლეობა 70 197 კაცი (2010)
სიმჭიდროვე 84 კაცი/კმ²
სასაათო სარტყელი UTC+1 და UTC+2
საავტომობილო კოდი JU
ოფიციალური საიტი ju.ch

იურის რესპუბლიკა და კანტონი (ფრანგ. République et Canton du Jura) — კანტონი შვეიცარიაში. წარმოადგენს შვეიცარიის უახლეს კანტონს, რომელიც 1979 წელს შეიქმნა; მდებარეობს ქვეყნის ჩრდილო-დასავლეთ ნაწილში. დედაქალაქია დელემონი. ესაზღვრება ბაზელ-ლანდის და ბერნის კანტონები, ასევე საფრანგეთის დეპარტამენტი დუ.

ისტორია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

მეორე მსოფლიო ომის შემდეგ, ბერნის კანტონიდან იურის გამოყოფის მოთხოვნით სეპარატისტული მოძრაობა დაიწყო. ხანგრძლივი და ნაწილობრივ შეიარაღებული ბროლის შემდეგ, რომელიც ახალგაზრდული ორგანიზაციის მხრიდან განხორციელებულ თავდასხმებსაც კი მოიცავდა, 1977 წელს კონსტიტუციაში ცვლილებები შევიდა. 1978 წელს, მას შემდეგ რაც ხალხმა ხმა მისცა, გაყოფა ოფიციალურად დამტკიცდა და 1979 წელს იურის კანტონი შვეიცარიის კონფედერაციაში სრული წევრის სტატუსით შევიდა. ბერნის კანტონისგან დამოუკიდებლობის დღე 23 ივნისს აღინიშნება. თუმცა, იურის რეგიონის სამხრეთმა ნაწილმა, რომელიც ასევე ფრანგულენოვანია, მაგრამ პროტესტანტი, ახალ კანტონს არ შეუერთდა და კვლავ ბერნის შემადგენლობაში დარჩა.

გეოგრაფია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

იურის კანტონი შვეიცარიის ჩრდილო-დასავლეთ ნაწილში მდებარეობს. სამხრეთით მოიცავს იურის მთების გარკვეულ ნაწილს, ჩრდილოეთით კი იურის ზეგანს. ეს უკანასკნელი ბორცვიანია და თითქმის მთლიანად ქვიშაქვებით არის აგებული. კანტონს ჩრდილოეთიდან და დასავლეთიდან საფრანგეთი ესაზღვრება.

დემოგრაფია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

2010 წლის მონაცემებით მოსახლეობა 70 197 ადამიანს შეადგენს, რომელიც თითქმის მთლიანად ფრანგულენოვანია. 75% კათოლიკეა, 13% პროტესტანტი.[1]

ეკონომიკა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

კანტონისთვის უმნიშვნელოვანესია სოფლის მეურნეობა. აშენებენ მსხვილფეხა რქოსან საქონელს, ცხენებს. მრწეველობაში წამყვანია საათების წარმოება, ტექსტილი, თამბაქო. იზრდება პატარა და საშუალო ზომის ბიზნესთა

რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  1. Federal Department of Statistics. (2004)Wohnbevölkerung nach Religion (Interactive Map). ციტირების თარიღი: 2009-01-15.