ალბანეთის ჰიმნი

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
Hymni i Flamurit
ქართ. ”ჰიმნი დროშას”
ქვეყანა ალბანეთი
ტექსტის ავტორი ალექსანდრე ასდრენი, 1912 წელი
მუსიკის ავტორი ჩიპრიან პორუმბესკუ

ალბანეთის ჰიმნის (”ჰიმნი დროშას”) ტექსტი დაწერა ალბანელმა პოეტმა ასდრენმა (ალექსანდრე სტავრე დრენოვმა), მუსიკა შექმნა რუმინელმა კომპოზიტორმა ჩიპრიან პორუმბესკუმ.

ისტორია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ჰიმნი პირველად გამოქვეყნდა, როგორც პოემა, სახელწოდებით „Liri e Shqipërisë“ (ინგლისურად: „Freedom of Albania“ ) 1912 წლის 21 აპრილს სოფიაში (ბულგარეთი) ალბანურ გაზეთში. თავდაპირველად მისი ორიგინალური სათაური იყო "Betimi mi flamur". მოგვიანებით დაიბეჭდა ლექსი Endra e Lote (ინგლისურად: ოცნებები და ცრემლები ), რომელიც გამოქვეყნდა ბუქარესტში . მოგვიანებით შეიქმნა ადაპტირებული მუსიკა.

ლექსი თავიდანვე გამიზნული არ ყოფილა ჰიმნად, თუმცა იმდენად მომეწონა ხალხს, რომ 1912 წელს, როდესაც გამოცხადდა ალბანეთის დამოუკიდებლობა, სწორედ ამ ტექსტისა და სპეციალურად შექმნილი მუსიკის ფონზე აღმართეს ალბანეთის სახელმწიფო დროშა ქალაქ ვლორაში.

მუსიკა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

უნგრელი მუსიკათმცოდნე გიორგი ლიგეტი აღნიშნავს, რომ ჰიმნი განიცდის გერმანული და ავსტრიული მუსიკალური ტრადიციების ღრმა გავლენას და ძალიან ჰგავს მე-19 საუკუნის გერმანულ სიმღერებს. ეს აიხსნება პორუმბესკუს მუსიკალური განათლებით. კომპოზიტორი სწავლობდა ვენაში მუსიკისა და საშემსრულებლო ხელოვნების უნივერსიტეტში. ეს მოსაზრება გაიზიარა ალბანელმა მუსიკათმცოდნე - რამადან სოკოლიმაც.

ტექსტი და თარგმანი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

არსებობს ჰიმნის ორი ვარიანტი: ხანგრძლივი და მოკლე. ქვემოთ ტექსტი ხანგრძლივი ვერსია. მეორე სტროფი ითვლება მისამღერად, რომელიც მეორდება ტექსტში. მოკლე ვერსიაში იმღერება პირველი ორი სტროფი მხოლოდ და იმეორებს ბოლო ორი სტროფიდან მე-2 სტროფს. როგორც წესი, მოკლე ვერსია სრულდება სპორტულ ღონისძიებებზე, მათ შორის ეროვნულ ნაკრებების შეკრებებზე მოკლე ვერსია ოფიციალურად გამოიყენება. ლექსის ორიგინალს აქვს დამატებით კიდევ სამი სტროფი, რომელიც არ წარმოადგენს ჰიმნის ნაწილს. ისინი არის ლექსის ბოლოს დამატებული და არ იმღერება ჰიმნის შესრულების დროს.

ალბანური ვერსია ინგლისური ვერსია
პირველი სტროფი

Rreth flamurit të përbashkuar
Me një dëshir' e një qëllim,
Të gjith' atij duke iu betuar
Të lidhim besën për shpëtim.

Around our flag we stand united,
With one wish and one goal,
A sacred oath we bestow upon it
Proclaiming loyalty for our salvation.

მეორე სტროფი

Prej lufte veç ai largohet
Që është lindur tradhëtar,
Kush është burrë nuk frikësohet,
Po vdes, po vdes si një dëshmor!

From war abstains only he,
Who a traitor is born,
He who is a true man is not frightened,
But dies a martyr to the cause.

მესამე სტროფი (როგორც წესი, არ სრულდება)

Në dorë armët do t'i mbajmë,
Të mbrojmë atdheun në çdo kënd,
Të drejtat tona ne s'i ndajmë;
Këtu armiqtë s'kanë vënd!

With weapons in our hands a-brandished,
We will defend our fatherland,
Our sacred rights we’ll not relinquish,
The foe has no place in our land.

მეოთხე სტროფი (როგორც წესი, არ სრულდება)

Se Zoti vetë e tha me gojë
Që kombe shuhen përmbi dhé,
Po Shqipëria do të rrojë;
Për të, për të luftojmë ne!

For God himself proclaimed:
The nations of the earth shall wane,
And yet will live, will thrive Albania.
For her our fight won’t be in vain.

მეხუთე სტროფი (არ სრულდება)

O Flamur, flamur, shenj' e shenjtë
tek ti betohemi këtu
për Shqipërinë, atdheun e shtrenjtë,
për nder' edhe lavdimn e tu.

O Flag, flag, you sacred symbol
upon you we now swear
for Albania, our dear fatherland
for honour and your commends

მეექვსე სტროფი (არ სრულდება)

Trim burrë quhet dhe nderohet
atdheut kush iu bë therror.
Përjetë ai do të kujtohet
mbi dhe, nën dhe si një shenjtor!

Brave man is named and honoured
the one who sacrificed himself for the fatherland
Forever he will be remembered
on earth and under as a saint!

რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]